تاثیر حفظ «حریم خصوصی» بر رشد روانی و شخصیتی فرزندان

حمید فرزادی روانشناس و مشاور خانواده در گفت‌وگو با ایسنا، درباره نیاز فرزندان به وجود حریم خصوصی در خانواده، اظهار کرد: در مورد اینکه آیا فرزندان نیازمند حریم خصوصی هستند یا خیر، ابتدا باید تعریفی از حریم خصوصی داشته باشیم؛ حریم خصوصی به معنای فضای شخصی همراه با اختیار و توان حفظ رازداری یا محرمانه بودن امور مربوط به شخص است. افراد در دوره‌های متفاوت زندگی نیازمند فضا یا حوزه‌ای از اختیارات هستند که حریم فردی باشد.

وی ادامه داد: حریم خصوصی در رفتار و قدرت انتخاب یا رفتار عاطفی، هیجانی و شناختی یا به عبارتی نحوه اندیشه و تفکر فرد قابل بررسی است. بنابراین اینکه افراد در حوزه‌های مختلف بتوانند دارای یک حریم یا یک مرزبندی مربوط به خودشان باشند که این مرزبندی یا حریم، حوزه‌های مختلفی را در بر می‌گیرد و دارای یک‌سری محدودیت‌های قابل بررسی است.

حفظ حریم خصوصی در کودکی، واکسنی در مقابل مشکلات عاطفی و روانی

این روانشناس، تاثیر حریم خصوصی بر رشد روانی و شخصیتی فرزندان را بسیار مهم عنوان کرد و گفت: شکل‌گیری و تقویت اعتماد به نفس یعنی پذیرش و قبول داشتن خود است. همچنین عزت نفس یعنی احترام به خود به عنوان یک فردی که دارای احترام و خود پنداره یعنی آن پنداشتی که فرد از خودش دارد. اینکه من چقدر فردی توانمند یا دارای خودمختاری و اختیار هستم یا برعکس.

فرزادی افزود: زمانی که این عزت نفس، خود پنداره و اعتماد به نفس آسیب می‌بیند، ممکن است فرد در سال‌های آینده دچار اضطراب، افسردگی یا حتی اختلالات شخصیت شود. وقتی که حریم فرزندان حفظ شود به عبارتی محافظت و واکسیناسیونی است تا فرد در آینده کمتر دچار مشکلات عاطفی و روانی شود.

همچنین او با اشاره به اینکه روش‌های حفظ حریم خصوصی در سنین مختلف، دامنه متفاوتی را در بر می‌گیرد، بیان کرد: برای مثال یک کودک چهار یا پنج ساله می‌تواند دوستی داشته باشد برای انتخاب اینکه رنگ پیراهنش چگونه باشد یا کدام اسباب‌ بازی را بردارد و با او بازی کند، چه غذایی را بیشتر دوست دارد و بیشتر از آن استفاده کند. وقتی که به یه کودک اجازه می دیم که رنگ لباسش را انتخاب کند یا اجازه داده می‌شود که نوع اسباب بازی‌اش (که مناسب رده سنی‌اش است) را انتخاب کند، همین داشتن حریم خصوصی برای کودک در این سن است.

این روانشناس خانواده در ادامه تصریح کرد: نباید والدین راجع به عواطف و احساسات کودک و فرزند کنکاش‌های بیمارگونه و اصرار زیاد داشته باشند. او به هر دلیلی اگر احساس غمگینی یا احساس عاطفی دارد که نمی‌خواهد در آن لحظه راجع به آن صحبت کند باید به او اجازه داد تا در ارتباط با احساس و عاطفه خویشتن‌دار باشد. باید در مورد کودکان این فرصت ایجاد شود که راجع به احساسات، رفتار و تصمیمات یا حتی اندیشه و تفکر خود صحبت کنند. اما نباید به آن‌ها اصرار شود تا برای مثال حتما نظر خود را درباره خاله یا عموی خود بگویند، اینکار فشار روانی به کودک منتقل می‌کند.

مرز میان حریم خصوصی و رفتارهای آسیب‌زا

وی شرایط و زمانی که باید حریم خصوصی کودک یا فرزندان نادیده گرفته شود را توصیف کرد و گفت: حریم خصوصی چه در مورد کودکان، چه در مورد بزرگسالان دارای حدود و مرزبندی است به آن معنا که یک فرد بالغ نمی‌تواند یک‌سری رفتارها را انجام بدهد که نافی جایگاه خودش است. زمانی که فرد خارج از مرزبندی حرکت کند، این دیگر حریم خصوصی نیست و بلکه شکستن حریم‌ها است. در مورد کودکان این مسئله جدی تر است، برای مثال یک کودک ممکن است وسیله‌ای استفاده کند که  آسیب‌زاست؛ اینجا خانواده باید ورود پیدا کند. رفتاری که بر زندگی فرد و دیگران تاثیر می‌گذارد و آسیب می‌رساند، دیگر حریم خصوصی نیست؛ بنابراین باید دقت کرد که آیا انتخابی که فرد انجام می‌دهد به عنوان حریم خصوصی آسیب‌های روانی یا رفتاری برای او و دیگران ایجاد می‌کند یا نه که در این صورت والدین اجازه دارند که حریم خصوصی را نادیده بگیرند و با گفتگو و صحبت آن را برای فرزندانشان توضیح دهند.

انتهای پیام