از چه زمانی رنگ و تصویر روی سردرها نشست؟
همشهری آنلاین- بهاره خسروی : تمرکز یافتن بر رنگ سردر وروردی هم به مرور زمان پررنگ شد چون در ابتدا با توجه به سبک معماری درونگرای متداول دوران قاجار، به رنگ و لعاب در ظاهر بناها و عمارتها توجه چندانی نشان داده نمیشد و در نهایت کسانی که تمکن مالی داشتند، برای تنوع و زیبایی دیوارههای ورودی منازل لابهلای جرز آجرها را با گچ سفید میکردند.
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
نصراللهحدادی، تهرانپژوه در اینباره میگوید: «در تهران قدیم نما و سر در آخانهها اغلب آجری بود و این بستگی به وضعیت مالی و سلیقه مالک آن داشت که تا چه میزان به عناصر چشمنواز و رنگ در زمان ساخت سردر توجه کند. سردر خانهها یکی از نماهای بیرونی و مقابل دید عموم بود که برای زیباتر شدنش اغلب دست به دامن کاشیکاری یا مقرنسکاری میشدند و بین درزهای را هم با رنگهای مختلف تزیین میکردند. البته باید توجه داشت که در معماری تهران قدیم و در مقایسه با امروز، ترکیب رنگها تنوع زیادی نداشت. به همین دلیل رنگ غالب و رایج بیشتر آبی رنگ و بهویژه آبی فیروزهای بود.»
حدادی ادامه میدهد: «استفاده از رنگ گل رس بین گچبریها یکی دیگر از رنگهای متداولی بود که برای ساخت نماها و وروردیها به کار میرفت و دلیلش استفاده از نماهای آجری بود. همچنین رنگهای اخرایی، ارغوانی، نیلی و بنفش از دیگر رنگهای رایجی بود که برای رنگآمیزی سردرها و نماهای تهران قدیم مورد استفاده قرار میگرفت.»
هرچند این روزها به موضوع سردرها و اهمیت ظرافتی که در طراحی و رنگآمیزی آنها به کار میرود کمتر توجه میشود، اما هنوز نمونههای چشمگیر سردرهای خانههای قدیمی به یادگار مانده از دوران قاجار و پهلوی اول و دوم در محلههای مرکزی مانند پامنار، امامزاده یحیی، اودلاجان و سنگلج باقیمانده است.