سنجش کیفیت زندگی شهروندان در ابعاد مختلف اجتماعی و شهری

به گزارش خبرنگار مهر، محسن ملکان پژوهشگر گروه مطالعات سبک زندگی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، از پژوهشی جدید خبر داد که به زودی نتایج آن منتشر خواهد شد. این پژوهش که به‌منظور ارزیابی دقیق کیفیت زندگی شهروندان تهران در حال انجام است به بررسی ابعاد مختلف زندگی شهری، از جمله روابط اجتماعی، مشارکت شهروندان و امکانات شهری می‌پردازد.

ملکان در خصوص پژوهشی که در سال‌های گذشته انجام شده بود، توضیح داد: در سال‌های ۹۸ و ۹۹ تحقیقی مشابه انجام شده بود که برخی رسانه‌ها آن را به‌طور اشتباه به کیفیت زندگی ربط داده‌اند. در آن تحقیق تنها مولفه‌هایی مانند سرانه فضای سبز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج آن به رضایت از زندگی مربوط بود، نه کیفیت کلی آن. این اشتباه رسانه‌ها باعث شد تا برداشت‌های نادرستی از نتایج تحقیق صورت گیرد.

جزئیات این پژوهش به شرح ذیل است:

بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی شهروندان تهران

این پژوهش جدید در حال حاضر در مرحله جمع‌آوری داده‌ها قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود که نتایج آن در یک ماه آینده منتشر شود.

این پژوهش به‌ویژه به بررسی روابط اجتماعی میان شهروندان، از جمله روابط با خانواده، همسایگان و افراد محله، پرداخته است. یکی از سوالات مهم این پژوهش، ارزیابی میزان رضایت مردم از زندگی در محله‌های خود و احتمال ترک محل سکونت در آینده است.

از دیگر مؤلفه‌های این تحقیق می‌توان به میزان مشارکت شهروندان در امور محله‌ای اشاره کرد. سوالاتی درباره شرکت در جلسات شورای یاری شهرداری، نگهداری از فضای سبز محله و پیگیری مشکلات اجتماعی مطرح می‌شود تا مشخص شود شهروندان خود را به محله شأن متعلق می‌دانند یا فقط به‌عنوان مکانی برای خواب و استراحت به آن نگاه می‌کنند.

سنجش امکانات شهری و وضعیت اجتماعی محله‌ها

پژوهشگران همچنین در این پروژه به ارزیابی امکانات مختلف شهری همچون دسترسی به حمل‌ونقل عمومی، پارک‌ها، سینماها، خانه‌های سلامت، سالن‌های ورزشی و کتابخانه‌ها پرداخته‌اند. علاوه بر این، وضعیت اجتماعی محله‌ها شامل وجود معتادان، متکدیان و پاتوق‌های مختلف نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

ملکان در این خصوص گفت: مهم‌ترین هدف این پژوهش سنجش رضایت شهروندان از امکانات موجود در محله‌ها و همچنین وضعیت اجتماعی و اقتصادی مناطق مختلف تهران است.

پژوهش‌های پیشین و تکرار سالانه سنجش کیفیت زندگی

ملکان همچنین به پیشینه این نوع پژوهش‌ها اشاره کرد و یادآور شد که پروژه مشابهی در دوران شهرداری محمدباقر قالیباف با هزینه‌های زیادی انجام شد، اما از سال ۹۵ به بعد چنین تحقیقی با دقت و استانداردهای مورد نظر انجام نشده بود. پژوهش جاری، نخستین تحقیق با رویکرد علمی و استاندارد است که قرار است به‌صورت سالانه تکرار شود. این پژوهش به‌منظور مقایسه نتایج در سال‌های مختلف و مشاهده تغییرات کیفیت زندگی طراحی شده است.

پروژه‌های جدید در دست انجام مرکز مطالعات شهرداری تهران

پژوهشگر مرکز مطالعات شهرداری تهران همچنین از پروژه‌های جدید این مرکز در حوزه‌های مختلف خبر داد و به پروژه‌هایی همچون تحلیل سیستمی جمعیت، اوقات فراغت و الگوهای مصرف شهروندان اشاره کرد. علاوه بر این، پروژه‌های مرتبط با حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری تهران نیز در دستور کار قرار دارند.

وی همچنین به پروژه‌هایی که در زمینه‌های مختلف از جمله موسیقی خیابانی، حجاب و ارتقای ظرفیت‌های گردشگری تهران در دست انجام است، اشاره کرده و افزود که این پروژه‌ها در راستای مطالعات شهری و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تهران طراحی شده‌اند.

پژوهش‌های جدید شهرداری تهران به‌ویژه در حوزه کیفیت زندگی شهروندان، در تلاش است تا با استفاده از داده‌های دقیق و مستند، شرایط زندگی در پایتخت را بهبود بخشد. این پروژه‌ها که به‌صورت سالانه تکرار خواهند شد، می‌توانند نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی و سیاست‌گذاری‌های شهری ایفا کنند.