عامل اصلی وضعیت کنونی آلودگی هوا در کشور چیست؟

خبرگزاری مهر، گروه جامعه، مهدیه تاج‌بخشیان: هوا به عنوان یکی از منابع حیاتی برای حیات انسان‌ها، در دنیای امروز با تهدیدات جدی مواجه است. آلودگی هوا یکی از چالش‌های اساسی محیط زیست در کشورهای مختلف، به ویژه در ایران، محسوب می‌شود.

در این راستا، تصویب و اجرای قانون هوای پاک در سال‌های گذشته به منظور کاهش آلودگی و بهبود کیفیت هوا در کشور انجام شد، اما مشکلات اجرایی و کم‌توجهی به برخی تکالیف مهم، هنوز به عنوان مانع اصلی در مسیر دستیابی به اهداف این قانون مطرح است.

در هفته هوای پاک، توجه ویژه‌ای به مسائلی همچون اسقاط خودروهای فرسوده، توسعه حمل و نقل عمومی و ترویج انرژی‌های تجدید پذیر می‌شود، موضوعاتی که به رغم اهمیت زیاد، همچنان با چالش‌های جدی در اجرا مواجه هستند.

۸۰ درصد از آلاینده‌های گازی مرتبط با انتشار آلاینده‌ها از ناوگان حمل و نقل است

احمد طاهری، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص نقش حمل و نقل عمومی و سوخت‌های پاک در کاهش آلودگی هوا گفت: حمل و نقل به صورت کلی در آلودگی هوا، مخصوصاً در کلان‌شهرهایی مانند تهران و مشهد، نقش برجسته‌ای دارد. به طوری که در آینده، حدود ۶۰ درصد از ذرات معلق و ۸۰ درصد از آلاینده‌های گازی مرتبط با انتشار آلاینده‌ها از ناوگان حمل و نقل است.

وی افزود: ناوگان حمل و نقل عمومی با توجه به اینکه می‌تواند سفرهای خودروهای سواری و موتورسیکلت‌ها را کاهش دهد، گسترش آن می‌تواند نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا داشته باشد. اما متأسفانه در سال‌های گذشته، میزان گسترش حمل و نقل عمومی در شهرها کمتر از مقداری بوده که در قوانین پیش‌بینی شده است. هم قانون هوای پاک و هم قوانین مربوط به حمل و نقل عمومی، گسترش این بخش را به شکلی که کلان‌شهرها به آن نیاز دارند، نمی‌بینند.

طاهری تأکید کرد: وضعیت کنونی حمل و نقل عمومی در کلان‌شهرها، به ویژه تهران، بسیار کمتر از حد نیاز این مناطق است و این مسئله نیاز به توجه و اقدامات جدی دارد.

چالش آلایندگی و ناوگان فرسوده؛ لزوم اجرای طرح‌های اسقاط

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برخی از منابع آلاینده همچنان کنترل نمی‌شوند و موانع برای اجرای طرح‌ها وجود دارد. یکی از ابزارهایی که سازمان حفاظت محیط زیست در اختیار دارد، این است که هر خودرویی که در کشور تولید شود یا هر خودرویی که بخواهد وارد کشور شود، باید مجوز شماره‌گذاری از یکی از نهادهایی که مجوز صادر می‌کند، دریافت کند.

وی بیان داشت: این مجوز بر اساس انطباق وسیله نقلیه با ضوابط آلایندگی مصوب هیئت وزیران صادر می‌شود. در حال حاضر، برای خودروهای سواری استاندارد یورو ۵، برای موتورسیکلت‌ها استاندارد یورو ۴ و از ابتدای سال بعد یورو ۵ اعمال می‌شود. هر خودرویی که واجد این شرایط نباشد، مجوز سازمان محیط زیست را دریافت نمی‌کند.

طاهری افزود: یکی از چالش‌های عمده‌ای که در حال حاضر در کلان‌شهرها، به‌ویژه تهران، وجود دارد، بخش ناوگان حمل و نقل فرسوده است که سن زیادی دارند و آلودگی زیادی منتشر می‌کنند.

وی تاکید کرد: در خصوص این ناوگان باید طرح‌های اسقاط و پیگیری جدی‌تری صورت گیرد.

چالش‌های مقابله با آلودگی هوا در ایران؛ مشکلات در اجرای قانون هوای پاک

طاهری، در خصوص چالش‌های بزرگ مقابله با آلودگی هوا گفت: در وضعیت کنونی، کشور با انبوهی از تکالیف انجام نشده در قانون هوای پاک مواجه هستیم.

وی افزود: مهم‌ترین مواردی که هنوز به درستی پیگیری نشده شامل اسقاط خودروها، حمل و نقل عمومی و انرژی‌های تجدید پذیر است. علیرغم تصویب قانون در این زمینه‌ها از ۷ سال پیش، این موارد به درستی اجرا نشده و این مسئله عامل اصلی وضعیت کنونی آلودگی هواست.