پرورش آرتمیا ، راهی برای حفظ ثروت دریاچه ارومیه
همشهری آنلاین – الهام مصدقی راد : دریاچه ارومیه یکی از زیست گاه های اصلی آرتمیا در دنیاست. گونه ای کوچک و سخت پوست که قابلیت سازگاری بالایی با شوری آب دارد . تا قبل از کاهش سطح دریاچه ارومیه ، میزان قابل توجهی آرتمیا در این پهنه آبی وجود داشت و فلامینگوهایی که مهمان دریاچه میشدند از آرتمیا تغذیه مِی کردند . پیش از وقوع خشکی درارومیه ، میزان آرتمیای این دریاچه به حدی بوده که نیاز دنیا را برآورده میکرده است .گونه جانوری ارزشمندی که رشد بسیاری از بچه ماهی ها 100 درصد به آن وابسته است و حتی در دوران رشد ماهی ها هم مورد استفاده قرار میگیرد. به عبارت دیگر ، آرتمیا ثروتی ارزشمند است اما درسال های اخیر و با افزایش شوری آب دریاچه ارومیه ، از تراکم آرتمیا کاسته شد اما تخم های این گونه خاص در این شرایط و در لا به لای رسوب نمک دریاچه نیز زنده میمانند و هر زمان که آب دریاچه افزایش و از شدت شوری آن کاسته شود ، نوزادان آرتمیا از تخم ها بیرون میآیند. از چند سال قبل تولید و پرورش آرتمیا در کشور آغاز شده و تلاش میشود این ثروت هنگفت بحران زده ،دوباره باز تولید و وارداتش منتفی شود.
ناصر آق ، استاد پژوهشکده آرتمیا ، عضو هیات امنای کنسرسیوم جهانی آرتمیا : سومین مرکز تولید و پرورش آرتمیا فروردین ماه آغاز به کار میکند
دریاچه ارومیه سالهاست به یک دریاچه فصلی تبدیل شده و از اسفند تا اردیبهشت 2 تا 2.5 میلیارد متر مکعب آب دارد . آرتمیا نیز در بازه زمانی 15 اردیبهشت تا 15 تیر دردریاچه دیده میشود و دوباره ازبین میرود. هم اکنون نیز در دلتای رودخانه های منتهی به دریاچه ، جاییکه شوری آب کمتراست حضوردارند . زمانی که شوری آب به زیر 50 گرم در لیتر میرسد آرتمیا از تخم بیرون می آید . هرچند که با افزایش میزان شوری و کاهش آب ، آرتمیای دریاچه ارومیه نیز خودش را با شرایط تطبیق داد و توانش افزایش یافت به گونه ای که در شوری بالای 350 گرم در لیتر نیز دارای حیات بوده اما فعالیت بیولوژیک نداشته و توان تولید مثلش را نیز از دست داده است. حدود 30 سال قبل و بررسی ای که در سال 1374 انجام شد، دریاچه ارومیه سالانه حدود 30 هزار تن تخم آرتمیا و 400 هزار تن آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه تولید میشد. با کم شدن آرتمیا ، تعداد فلامینگوها نیز بسیار کاسته شده . پیش از این صدها شاهد حضور صدها هزار قطعه فلامینگو در دریاچه ارومیه بودیم . پیش از این در 17 نقطه درتالاب ها و دریاچه های کشورآرتمیا وجود داشت اما به دلیل خشک سالی ازبین رفته اند و دریاچه ارومیه فعلا تنها نقطه طبیعی آرتمیاست. دو مرکز پرورش آرتمیا نیزچند سال قبل در کرمان و دیگری در آذربایجان غربی راه اندازی شدند که سالانه هر کدام 15 تن آرتمیای زنده و یک تن آرتمیای خشک و فرآوری شده تولید میکنند . در این مراکز آرتمیا دراستخرهای کوچک و خاکی و با آب زه کش های کشاورزی تولید میشود. پرورش دهندگان ماهی ، تخم های خشک شده آرتمیا را در ظروف آب قرار میدهند ، نوزاد آن 24 ساعت بعد خارج میشود . این نوزاد نیم میلی متری ، غذای نوزاد ماهیان خاویاری ، ماهیان دریایی ، ماهیان زینتی ومیگوست که رشدشان 100 درصد به آرتمیا وابسته است و اگر از این طریق تغذیه نشوند ، صنعت شیلات دچار آسیب خواهد شد .همین نیاز است که منجر به ورود سالانه 50 تن آرتمیا به کشور شده است. سومین مرکز تولید و پرورش آرتمیا نیز فروردین 1404 فعالیت خود را در آذربایجان شرقی آغاز میکند . این مرکز قراراست سالانه 50 تن خود آرتمیا و 40 تن تخم فرآوری و خشک شده آرتمیا را تولید کند. هم اکنون قیمت یک کیلو آرتمیای منجمد 300 هزار تومان و قیمت یک کیلو تخم خشک و فرآوری شده آرتمیا 5 میلیون تومان است.
بیشتر بدانید :