چند بار در سال سرما بخوریم طبیعی نیست؟ | نصف افرادی که تندتند سرما می‌خورند این ۳ مورد را ندارند

همشهری‌آنلاین – پروانه بندپی: بعضی‌ها در طول فصل سرما همیشه سرماخورده‌اند و کمتر زمانی آنها را سلامت و فارغ از سرماخوردگی و سایر عفونت‌های ویروسی و تنفسی می‌بینیم. اما در طول سال چند بار سرما خوردن، عادی و طبیعی است؟ آیا اگر بیش از حد نرمال دچار سرماخوردگی و دیگر عفونت‌های تنفسی یا ویروسی شویم، نشانه خوبی نیست و باید با پزشک مشورت کنیم؟

دکتر محمدحسن بمانیان، ایمونولوژیست و استاد دانشگاه در این خصوص به همشهری‌آنلاین می‌گوید: برای این که بتوانیم بگوییم ابتلای ما به عفونت‌های ویروسی و تنفسی بیشتر از حد معمول شده یا خیر، باید یک نُرم داشته باشیم. مثلا نرم درباره کودکان سنین مدرسه این است که حداقل ۶ بار در سال و گاهی ۱۰ تا ۱۲ بار در سال دچار سرماخوردگی و سایر عفونت‌های ویروسی شوند و این تعداد دفعات، نرمال و عادی تلقی می‌شودشود.

دکتر بمانیان درباره بزرگسالان هم توضیح می‌دهد: درباره سرماخوردگی بزرگسالان عدد دقیق و ثابتی وجود ندارد اما می‌توان ۴ تا ۵ بار ابتلا در سال را به عنوان نُرم در نظر گرفت.

دکتر بمانیان می‌گوید: اگر این عفونت‌ها که معمولا با عنوان کلیِ سرماخوردگی‌ شناخته می‌شوند، ۲ تا ۳ بار در سال با عفونت گوش همراه باشد و از گوش کودک چرک بیرون بیاید، یا کودک ۲ تا ۳ بار در سال دچار سینوزیت شود، یا بیشتر از ۲ – ۳ بار در سال عفونت ریه بگیرد، یا بیشتر از یک بار در عمر دچار عفونت مغز یا همان مننژیت شود، یا بیش از یکی دو بار در عمر دچار عفونت بافت نرم یا سلولی شود، اینها احتمالا سیستم ایمنی‌شان به طور مادرزاد و ژنتیکی مشکل دارد و باید حتما بررسی شوند.

این استاد ادانشگاه ادامه می‌دهد: همچنین افرادی که مرتب دهان‌شان برفک می‌زند، خانم‌هایی که مرتب دچار قارچ دستگاه تناسلی می‌شوند که کنترل نمی‌شود، یا ممکن است همزمان ناخن‌هایشان هم دچار شکنندگی شود، کودکانی که بند ناف‌شان در چند هفته اول نمی‌افتد، کودکانی که واکسن می‌زنند و به جای ایمن‌شدن در مقابل واکسن، آن بیماری را می‌گیرند. مثلا قطره فلج اطفال به بچه می‌دهند اما فلج می‌شود. یا مثلا واکسن سل به او می‌زنند اما سلِ منتشر می‌گیرند، سیستم ایمنی اینها باید حتما بررسی شود. چون احتمالا سیستم ایمنی اینها مشکلی ژنتیکی دارد.

بیشتر بخوانید؛

• آیا سرمای هوا واقعا باعث سرماخوردگی می‌شود؟

• چرا بعضی‌ ها با فاصله کم دوباره آنفلوآنزا می‌گیرند؟

دکتر بمانیان اضافه می‌کند: درکل، کسانی که بیشتر از ۱۰ تا ۱۲ بار در سال سرما می‌خورند ولی فاکتورهای خطرناک را هم ندارند، باید توسط پزشک متخصص بررسی شوند. مثلا فرد تغذیه‌اش خوب است، خوابش باکیفیت و کافی است، مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک ندارد، علائم آلرژی زیاد در او پیدا نیست، اگر کودک است رشد خوبی دارد، اما مکررا سرما می‌خورد. چنین فردی باید حتما توسط پزشک بررسی شود تا معلوم شود که مشکل چیست.

رابطه سیستم ایمنی ضعیف و سرما خوردن

تضعیف سیستم ایمنی بدن، یکی از عوامل اصلی ابتلای پی‌درپی افراد به بیماری‌های تنفسی و ویروسی است. دکتر بمانیان در این زمینه توضیح می‌دهد: سیستم ایمنی بدن، سیستمی بسیار دقیق و حساس است و عوامل مختلفی می‌تواند روی عملکرد آن تاثیر منفی بگذارد. حتی عوامل محیطی مثل سرمای هوا، استرس، اخبار بد، افسردگی، بی‌خوابی‌های تکرارشونده، گرسنگی و … .

این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: حتی مصرف برخی داروها می‌تواند سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هستند. مثلا داروهای ضد التهاب به خصوص استروئیدها (مثل دگزامتازون)، یا داروهایی که در درمان سرطان استفاده می‌شوند، یا مصرف یا تزریق خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها تضعیف‌کننده سیستم ایمنی هستند و می‌توانند باعث ابتلای فرد به انواع عفونت‌ها ازجمله عفونت‌های تنفسی (مثل سرماخوردگی و آنفلوآنزا و …) شوند.

این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که کدام افراد در طول سال مدام و مکررا به عفونت‌های تنفسی مبتلا می‌شوند، توضیح می‌دهد: اگر ۱۰۰ بیمار را در نظر بگیریم که مکررا دچار عفونت‌های ویروسی و تنفسی می‌شوند، شاید ۵۰ مورد از اینها کسانی هستند که تغذیه خوب و خواب کافی ندارند و در شرایط استرس‌زا قرار دارند و با افراد بیمار در تماسند. ۳۰ نفر دیگر به خاطر آلرژی است که پی در پی دچار بیماری‌های تنفسی می‌شوند. چون آلرژی از بیماری‌هایی است که منجر به تضعیف سیستم ایمنی می‌شود. ۲۰ بیمار هم افرادی هستند که یا نقص ایمنی مادرزادی و ژنتیک دارند و یا به دلیل نقص‌های ایمنی ثانویه – مثل HIV – پی‌درپی مبتلا به عفونت‌های مکرر می‌شوند.