در سال‌های اخیر تحولاتی در زمینه حقوق بشر ایجاد شده است
حسین میرمحمد صادقی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص روز جهانی حقوق بشر، گفت: ۱۰ دسامبر که به اعتبار «۱۰ دسامبر ۱۹۴۸» اعلامیه جهانی حقوق بشر تصویب شد، به عنوان روز جهانی حقوق بشر شناخته شده و مراسمی در نقاط مختلف جهان در خصوص این روز برگزار می‌شود. تا قبل از سال ۱۹۴۸ همواره به ویژه در ادیان رعایت بنیادین حقوق بشر مورد تاکید قرار گرفته بود. آن چیزی که در مقدمه اعلامیه حقوق بشر آمده، دقیقاً آن چیزی است که در قرآن آمده است. «وَلَقَدۡ کَرَّمۡنَا بَنِیٓ ءَادَمَ». در اعلامیه جهانی حقوق بشر هم به کرامت ذاتی انسان و ماهو انسان اشاره کرده است. اولین اساس و منظور ما از حقوق بشر، حقوقی است که انسان از آنها برخوردار است و بدون تبعیض نسبت به آحاد بشر قابل اجرا باشد.
میرمحمدصادقی با بیان این که طی سال‌های اخیر تغییرات و تحولاتی در زمینه حقوق بشر در جوامع ایجاد شده، تصریح کرد: حقوق بشر ضمانت اجرا پیدا کرده است. صرفا یک بحث تئوریک و نظری نیست. در قانون اساسی ایران هم «اصول ۱۹ تا ۴۲ » فصل سوم، به حقوق ملت اشاره می‌کند. بسیاری از همین مسائل در جامعه حقوق بشر و سایر اعلامیه‌ها و کنوانسیون‌های حقوق بشر هم به آن اشاره شده است.
وی گفت: نسل‌های چهارگانه حقوق بشر به وجود آمد است. دیگر فقط نسل اول که حقوق سیاسی و مدنی بود، نیست. نسل دوم به حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی اشاره می‌کند. نسل سوم به حقوق جمعی و نسل چهارم به دفاع از کرامت انسان در مقابل سواستفاده از علم و تکنولوژی که امروزه به ویژه با گسترش هوش مصنوعی دغدغه‌هایی بین مردم ایجاد کرده است، اشاره می‌کند. دیگر ویژگی تغییرات این سال‌ها، جهانی شدن حقوق بشر است. البته در این فرایند مشکلاتی نیز ایجاد شده است. استانداردهای دوگانه، ضوابط دوگانه وجود دارد که گاهی وقت‌ها قضاوت‌هایی که کشورها می‌کنند نسبت به دیگران بر اساس روابط خوبی که با آن افراد دارند، تفاوت می‌کند. در یک سری جاها به نقض حقوق بشر حساس و در جای دیگر امکان دارد حساس نباشند. به عنوان مثال پیمان «کیوتو» که راجع به محیط زیست است. آمریکا از زمان ترامپ به راحتی از این پیمان با این استدلال که منافع صاحبان سرمایه آمریکایی را تامین نمی‌کند خارج شد.
میرمحمد صادقی در خصوص اقلیت‌ها و حقوق اقلیت‌ها، گفت: در قرآن آمده است «یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا» دقیقا بیان دارد که این تقسیم بندی‌ها و جهت بندی‌ها از جهت قومیت و جنسیت و سایر موارد فقط برای این است که افراد یگدیگر را بشناسند. ملاک شناسایی بین آنها وجود داشته باشد. هیچ کدام از این موارد باعث برتری نمی‌شود که یک قومیتی بر قومیت دیگر، یا اقلیت بر اکثریت باعث تفاوتی بین هم بشود. در نظر نگرفتن این مسئله باعث بسیاری از جنایت‌ها از جمله نسل کشی شده است. این اتفاق‌ها به دلیل این بوده است که اکثریتی تلاش می‌کردند اقلیتی که قبول ندارند را از بین ببرند. اگر ما به این نکته که در قرآن است که این تفاوت‌ها فقط برای شناسایی است و باعث تفاوت و برتری یک گروه نسبت به گروه دیگر نمی‌شود، توجه کنیم و به این شعر سعدی که می‌گوید:« بنی آدم اعضای یک پیکرند که در آفرینش ز یک گوهرند» که در همان آیه قرآن هم تصریح شده است که شما از یک زن و مرد آفریده شده‌اید، به نظر من جایی برای ما که اقلیت را در موضع پایین تر بدانیم و حقوق آنها را رعایت نکنیم باقی نمی‌ماند. همه انسان هستند. همه بنا به تصریح آیه قرآن به دلیل ذات انسانی خودشان از کرامت ذاتی برخوردارند.
انتهای پیام
